پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

عقیده من این بود که ما باید حزبی تشکیل دهیم که دارای پروگرام حداقل دموکراتیک بوده و جنبه ضداستعماری داشته باشد. در آن موقع البته توجه عمده ما امپریالیسم انگلستان بود. رفقا از من سوال کردند: «در این صورت چه اسمی به نظر تو می‌رسد؟»گفتم: «یک اسم عام که در عین حال اگر خواسته باشیم بتوانیم از آن به معنای کمونیستی هم استفاده کنیم.» و چون لغت Masse (توده) در نظرم بود، و ما می‌بایستی داخل توده کار بکنیم، گفتم: «مثلا حزب توده.» اتفاقا رفقا خوش‌شان آمد. و گفتند: «بد اسمی نیست.» مطلب مسکوت ماند تا ما از زندان بیرون آمدیم...

سیدجعفر پیشه وری از مشاهیر ایران و رهبر فرقه دموکرات آذربایجان بود که نام او با حق سرزمین ملل برای ایران گره خورده است. او معتقد به خودمختاری آذربایجان بود و برای مدتی هم توانست این استقلال را برای آذربایجان به دست بیاورد اما در ادامه فرقه دموکرات در برابر دولت مرکزی شکست خورد.

حزب توده در تاریخ 15 اردیبهشت 1362، به دلیل خیانت به آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی، منحل شد. آنچه مطلب حاضر بدان می‌پردازد، بررسی چرایی ناکامی مارکسیسم و به طور ویژه، حزب توده در ایران است.